Tafeldekken, handen wassen, water schenken – ogenschijnlijk eenvoudige handelingen die voor jonge kinderen een wereld aan ontwikkeling openen. In de Montessori-filosofie wordt dit ‘praktisch leven’ genoemd: dagelijkse activiteiten die kinderen helpen om zelfstandigheid, concentratie en zelfvertrouwen te ontwikkelen. Niet als bijzaak, maar als essentieel onderdeel van hun groei.

Waarom praktisch leven centraal staat
Maria Montessori zag dat jonge kinderen een diep verlangen hebben om deel te nemen aan het echte leven om hen heen. Ze willen niet toekijken, maar meedoen. En juist in het meedoen leren ze: over hun lichaam, hun omgeving en zichzelf¹.

Praktisch leven biedt kinderen de mogelijkheid om zich nuttig te voelen en te kunen bijdragen. Uiteindelijk willen kinderen gewaardeerd worden, en doen wat wij als ouders doen.  Of het nu gaat om het zelf poetsen van een tafel of het helpen bij het bereiden van eten – kinderen leren dat ze waardevol zijn. Ze bouwen niet alleen praktische vaardigheden op, maar ook trots en zelfstandigheid.

Een rijke leeromgeving, gewoon thuis
Thuis kunnen we een omgeving creëren waarin praktisch leven vanzelf onderdeel wordt van de dag. Denk aan eenvoudige taken zoals het helpen bij het opruimen, groente wassen, de was opvouwen of planten verzorgen. Bij Little Disciples vind je materialen die daarbij ondersteunen – geschikt voor kleine handjes, met echte materialen, passend bij hun ontwikkeling. Let op: dit materiaal is géén speelgoed en dient onder toezicht gebruikt te worden.

Door dit soort materialen aan te bieden, geef je het kind de vrijheid om zelf te kiezen, te proberen en te herhalen. Dat is precies wat het nodig heeft om zich te ontwikkelen.

 

 

Wat een kind leert door praktisch leven
Hoewel het misschien eenvoudig oogt, gebeurt er tijdens deze activiteiten van alles. Het kind traint zijn fijne motoriek, oefent hand-oogcoördinatie en leert logisch nadenken: eerst dit, dan dat. Maar nog belangrijker is wat er op emotioneel vlak gebeurt.

Een kind dat zelf zijn jas dichtmaakt of helpt met tafel dekken, ervaart succes. Die succeservaring vormt de basis van zelfvertrouwen. En dat vertrouwen, gevoed door herhaling en respectvolle begeleiding, werkt door in alle andere gebieden van zijn leven. Maria Montessori heeft een bekend gezegde: "Help mij het zelf te doen". Dat is uiteindelijk het doel waar we naar toe willen; bekwame kinderen die zelfstandig kunnen zijn.

Daarnaast leren kinderen zorg te dragen voor hun omgeving. Door mee te helpen met schoonmaken of het verzorgen van planten ontdekken ze dat hun handelingen ertoe doen. Dat zorgt niet alleen voor verantwoordelijkheid, maar ook voor een gevoel van verbondenheid met de wereld om hen heen².

Kleine stappen, grote impact
Begin klein. Kies één of twee activiteiten die aansluiten bij de interesse en leeftijd van je kind. Zet een laag plankje klaar met wat materiaal, laat zien hoe iets werkt en geef het vervolgens over. Het hoeft niet perfect te gaan – juist door te proberen en te herhalen leert je kind.

Gebruik echte materialen, geen speelgoedversies. Een echt doekje, een echt lepeltje, een echt bekertje. Natuurlijk gaat er eens iets kapot, maar ook dat zijn waardevolle lessen voor kinderen. Sommige spullen zijn breekbaar, dus ze leren er voorzichtig mee om te gaan. Gebruik breekbaar materiaal altijd onder toezicht. En wees geduldig. Een handeling die voor jou 30 seconden duurt, kan bij een kind 3 minuten kosten – en dat is oké. In die drie minuten gebeurt er vanbinnen meer dan wij kunnen zien.

Waarom wij dit belangrijk vinden
Bij Little Disciples geloven we dat spelen het werk van het kind is, zoals Maria Montessori ooit mooi heeft verwoord. Onze Praktisch Leven-collectie is dan ook meer dan een reeks producten – het is een uitnodiging om kinderen meer te betrekken in het dagelijks leven, en ze niet altijd maar in de hoek te zetten met speelgoed. Geef ruimte aan zelfstandigheid, oefening en vreugde in het dagelijkse.

Door kinderen echte verantwoordelijkheid te geven – aangepast aan hun niveau – groeien ze in zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Niet door ze op te tillen, maar door ze zelf te laten opstaan. En dat begint vaak met iets eenvoudigs: een doekje, een lepel, een kannetje water.